Khắc phục các rào cản ngôn ngữ
Ngôn ngữ, dù là nói hay viết đều là một phương tiện giao tiếp. Tuy nhiên, việc thiếu hiểu biết và diễn giải ngôn ngữ không đúng có thể trở thành rào cản đối với giao tiếp và có thể dẫn đến không đạt được kết quả như mong muốn
Các rào cản ngôn ngữ là một thách thức phổ biến trong môi trường vận tải biển với các thuyền bộ đa quốc tịch, đa ngôn ngữ và đa văn hóa. Điều mà người bản ngữ thường không nhận ra là chính cách nói ‘đúng’ của họ có thể là một rào cản cũng lớn như khả năng hiểu ngôn ngữ hạn chế của người nghe, do đó đã tạo ra một trong những rào cản lớn nhất đối với giao tiếp hiệu quả. Đặt ra các rào cản cá nhân của một người có thể làm cho giao tiếp không được hiệu quả, dẫn đến tai nạn và thiệt hại về người và tài sản. Mặt khác, việc dùng những từ đơn giản để người nghe hiểu bạn đang nói gì, dù nó không phải là ‘tiếng Anh đúng’ và có thể không mang lại điểm cao cho bạn trong các bài thi IELTS nhưng lại ngăn ngừa được nhiều tai nạn trên biển.
Ngày 7 tháng 11 năm 2007, khi tàu COSCO BUSAN[1] va chạm với tháp Delta của Cầu Vàng ở San Francisco (Mỹ), vụ va chạm đã làm tràn ra biển 53.500 gallon dầu nhiên liệu, làm ô nhiễm 26 dặm đường bờ biển, giết chết hơn 2500 con chim thuộc khoảng 50 loài, làm chậm mùa đánh bắt cua của ngư dân ở khu vực. Thiệt hại về tiền của vụ này là 2,1 triệu đô la Mỹ cho con tàu, 1,5 triệu đô la Mỹ cho cây cầu và 70 triệu đô la Mỹ cho việc làm sạch môi trường. Một trong những nguyên nhân của vụ tai nạn này là do sai sót trong thông tin liên lạc, hiểu sai và diễn giải sai do bất đồng về ngôn ngữ giữa Hoa tiêu người Mỹ và Thuyền trưởng người Trung Quốc. Bản ghi âm trong báo cáo điều tra tai nạn cho thấy có sự nhầm lẫn giữa tâm của khu vực nạo vét và tâm của luồng, chúng đã trở nên trầm trọng hơn bởi sự thiếu hụt về ngôn ngữ và giao tiếp, không quen với ECDIS đang được dùng, các nhiễu radar và sương mù dày đặc.
Tàu STANYSLAW KULCINSKY đã đâm vào cây cầu Kattwyk trên sông Elbe năm 1991. Vụ đâm va xảy ra khi các hoa tiêu người Đức sử dụng sự hỗ trợ của radar trên bờ trong sương mù chỉ nói chuyện với nhau bằng tiếng Đức, một ngôn ngữ mà viên thuyền trưởng người Ba Lan đương nhiên là không biết. Mọi sĩ quan boong đều phải đối mặt với điều tương tự khi anh ta tự hỏi là hoa tiêu, thuyền trưởng của tàu lai và chính quyền cảng đang nói gì với nhau bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của họ. Vì những cuộc trao đổi bằng ngôn ngữ địa phương này diễn ra liên tục và khả năng sử dụng ngôn ngữ chung của hoa tiêu với tổ buồng lái có thể bị hạn chế, nên người ta tự hỏi làm thế nào để vượt qua trở ngại này. Một lầm tưởng phổ biến là tiếng Anh là ngôn ngữ làm việc phổ biến trong lĩnh vực hàng hải. Trong thực tế, các hoa tiêu, công nhân bốc xếp và cảng vụ ở hầu hết các quốc gia Pháp ngữ bao gồm 31 quốc gia châu Phi thường nói tiếng Pháp, những người ở Trung và Nam Mỹ lại nói tiếng Tây Ban Nha hoặc Bồ Đào Nha. Các kỹ năng tiếng Anh cũng như kỹ năng giao tiếp là khác nhau đáng kể trên toàn thế giới và thậm chí trong cùng một khu vực dẫn tàu. Cụm từ được sử dụng nhiều nhất trong ngữ cảnh này vẫn là “không thành vấn đề”. Mặt khác, các hoa tiêu ở Nhật Bản đã nắm vững được nghệ thuật giao tiếp rõ ràng hiệu quả bằng cách sử dụng kết hợp các hành động không thể nhầm lẫn với các quy trình hoạt động chuẩn, các thẻ làm sẵn có các chữ viết, con số và hình ảnh, bất kể kỹ năng tiếng Anh của họ hay của cá nhân thủy thủ đoàn.
Sự khác biệt về văn hóa cũng đóng một vai trò nhất định. Vào năm 1996, tàu WEALTHY RIVER, có thuyền bộ là các thuyền viên Trung Quốc đang được dẫn trong một đoạn luồng được nạo vét ở bên ngoài lối vào của Bến Charleston, Nam Carolina, và đang tới gần vị trí trả hoa tiêu. Viên hoa tiêu người Mỹ đã biểu thị, như một vấn đề lịch sự rằng tàu đón hoa tiêu đã cập mạn trái của tàu này. Thuyền trưởng người Trung Quốc, người chỉ nói được tiếng Anh hạn chế, đã hiểu sai rằng đây là lệnh chuyển phải bẻ hết lái sang trái nên đã ra lệnh cho thủy thủ lái tàu làm như vậy. Con tàu, lúc đó đang ở giữa luồng, đã quay sang trái và tiến về phía bắc của luồng. Trước khi tình huống này được khắc phục, con tàu đã rời khỏi phần luồng được nạo vét và mắc cạn gần như ngay lập tức. Tàu đang hành trình trong trời tối nên hoa tiêu đã không thể nhìn thấy thủy thủ lái bẻ vô lăng sang trái và đã không thể hiểu được cuộc trao đổi giữa thủy thủ lái và thuyền trưởng.
Tuy nhiên, những thiếu sót trong giao tiếp thậm chí có thể tồn tại giữa các thuyền viên có cùng quốc tịch. Vụ va chạm giữa tàu SAMCO EUROPE và tàu MSC PRESTIGE vào tháng 12 năm 2007 xảy ra do sự hiểu lầm giữa các sĩ quan cùng quốc tịch, cả hai đều có trình độ tiếng Anh tương đối tốt. Sự hiểu lầm thường xảy ra giữa các hoa tiêu và các tàu lai, những người không chỉ nói cùng một ngôn ngữ mà còn biết rõ về con người của nhau.
Thiếu sót trong giao tiếp góp phần vào vụ va chạm giữa tàu Sea Daniel và Testbank
Vào ngày 22 tháng 7 năm 1980, tàu chở hàng rời, SEADANIEL, đang đi vào tại Cửa Vịnh Sông Mississippi (MRGO), trong khi tàu container TESTBANK đang đi ra, cả hai tàu đều có Hoa tiêu trên tàu. Luồng hẹp và buộc chúng phải đi qua nhau ở khoảng cách ngang rất gần. Buồng lái của tàu SEADANIEL do một công dân Anh và ba công dân Trung Quốc điều khiển. Buồng lái tàu TESTBANK có hầu hết là người Đức. Việc đi qua của tàu SEADANIEL đã không xảy ra sự cố cho đến khi hai tàu lại gần nhau. Khi các con tàu đang đến gần nhau, các mệnh lệnh do hoa tiêu trên tàu SEADANIEL đưa ra không được tuân thủ một cách chính xác như mong muốn của anh ta. Điều này đã tạo ra một tình huống dẫn đến việc hoa tiêu phải lớn giọng và thủy thủ lái người Trung Quốc trở nên lo lắng và không hiểu được chỉ dẫn được đưa ra. Khi các tàu tiến lại gần nhau, tàu SEADANIEL bất ngờ quay sang trái do bánh lái phản ứng sai với lệnh bẻ lái sang bên phải của hoa tiêu. Điều này đã dẫn đến việc va chạm với tàu TESTBANK, làm móp mạn trái của nó. Nguyên nhân của việc điều động không chính xác là do người lái tàu SEADANIEL bẻ lái sang trái khi hoa tiêu ra lệnh bẻ lái sang phải.
Năm 1996, một sự sai lệch trong thông tin liên lạc giữa hoa tiêu và thuyền trưởng của tàu BRIGHTFIELD cũng được cho là đã dẫn đến một vụ va chạm giữa con tàu và một trung tâm mua sắm ven sông trên New Orleans Riverwalk. Lúc đầu, khi Hoa tiêu lên tàu, có vẻ như thuyền trưởng có thể hiểu anh ta một cách đầy đủ. Mọi thứ vẫn tiếp tục bình thường cho đến khi xảy ra một trục trặc máy của tàu và khi Hoa tiêu truy vấn Thuyền trưởng vấn đề là gì thì anh ta không nhận được câu trả lời nào. Khi họ đến gần cầu tàu, lệnh cho máy lùi hết máy đã không được thực hiện trước khi va chạm xảy ra, tuy nhiên, với sự kiểm soát ít ỏi còn lại, Hoa tiêu đã xoay sở để tránh được một số con tàu đang cập ở cảng. Cuộc điều tra ban đầu về vụ tai nạn tập trung vào nhều vấn đề, trong đó có vấn đề liệu rào cản ngôn ngữ giữa viên Hoa tiêu đường sông người Mỹ và thủy thủ đoàn Trung Quốc có ảnh hưởng đến phản ứng hay không. Viên hoa tiêu nói rằng thuyền trưởng người Trung Quốc chỉ nói được một thứ ‘tiếng Anh bập bõm” và anh ta không nhận được bất kỳ phản hồi nào với lệnh của mình về cho lùi hết máy, để tránh xa bờ sông. Nhưng thực ra, theo bất kỳ thuyền viên nào, chính thứ tiếng Anh ‘sai’ và có xen lẫn các từ địa phương đó lại cho phép họ giao tiếp với mọi người trên khắp thế giới một cách hiệu quả. Một trong những đồng nghiệp của chúng tôi đã cố gắng sử dụng Các Cụm từ Giao tiếp Hàng hải Chuẩn (SMCP) của IMO với VTIS trong một trong những chuyến đi của anh ấy để chứng thực. VTIS đã không thể hiểu được những gì anh ấy nói trong hầu hết thời gian và anh ấy phải quay lại với các cụm từ thường được thuyền viên sử dụng để truyền tải thông điệp của mình.
Trong khoảng thời gian từ năm 1975 đến 1996, ít nhất đã có 24 vụ tai nạn xảy ra trong vùng nước có hoa tiêu dẫn tàu của Canada mà các vấn đề về ngôn ngữ và thông tin liên lạc đã trực tiếp dẫn đến tai nạn.
Các Giải pháp để khắc phục rào cản ngôn ngữ
Kate Berardo đã chỉ 10 chiến lược để khắc phục rào cản ngôn ngữ.
- Nói chậm và rõ ràng. Tập trung vào việc phát âm rõ ràng và nói chậm lại. Ngay cả khi bạn bị áp lực về thời gian, đừng vội vàng trong giao tiếp của bạn. Làm như vậy thường mất nhiều thời gian hơn vì có thể dẫn đến sai lệch thông tin và hiểu nhầm và cuối cùng là bạn sẽ phải đầu tư thêm thời gian để làm rõ sự hiểu nhầm đó.
- Hỏi lại để làm rõ hơn. Nếu bạn không chắc chắn 100% rằng mình đã hiểu những gì người khác nói, hãy lịch sự hỏi lại để làm rõ. Đừng giả thiết rằng bạn đã hiểu những gì được nghe.
- Thường xuyên kiểm tra để hiểu rõ hơn. Kiểm tra cả hai người để chắc chắn rằng bạn đã hiểu những gì nghe được và người khác đã hoàn toàn hiểu bạn. Thực hành cách nghe có phản hồi để kiểm tra sự hiểu của chính bạn (ví dụ: “vậy, những gì tôi nghe bạn nói là …”) và sử dụng các câu hỏi mở để kiểm tra sự hiểu của người khác. Hãy hỏi “bạn hiểu gì về quy trình này?” Thay vì hỏi bằng câu “đã rõ chưa?”
- Tránh dùng các thành ngữ. Ngôn ngữ công việc thường là theo ngữ cảnh và đó là một nét văn hóa riêng. Ví dụ: ở Hoa Kỳ, các thuật ngữ về bóng chày được sử dụng rộng rãi: ‘Straight off the Bat,’ ‘Ballpark figures,’ ‘Out in left field,’ ‘Touch base,’ ‘Strike a deal’. Theo nguyên tắc chung, nếu cụm từ yêu cầu kiến thức về thông tin khác – có thể là một trò chơi hoặc phép ẩn dụ – hãy biết rằng điều này có thể khiến việc giao tiếp của bạn trở nên khó hiểu hơn. Ngay cả các từ hàng hải port, starboard, rudder (“bánh lái bên trái” có ai không?), boat (chúng ta đều biết các nhà chức trách và hoa tiêu dùng từ “ship” để chỉ các VLCC, tàu container lớn còn các xuồng bắt dây chỉ được gọi là “boat”), easy, steady as she goes – có thể có ý nghĩa khác nhau đối với những người khác nhau tùy thuộc vào sự hiểu biết, kinh nghiệm và khuôn khổ của riêng họ.
- Hãy cẩn thận với biệt ngữ. Hãy xem việc sử dụng các TLA (Viết tắt bằng ba chữ cái) và ngôn ngữ có cấu trúc khác mà người khác có thể không hiểu. Nếu bạn sử dụng chúng, hãy cung cấp mô tả trong ngoặc đơn về những biệt ngữ này để những người khác có thể học cách sử dụng ngôn ngữ giống như bạn.
- Xác định những điều cơ bản của công việc. Trong bối cảnh kinh doanh quốc tế, các thuật ngữ như: success’, ‘doneness’, ‘meetings’, ‘punctuality’, v.v. có thể có nghĩa khác nhau đối với những người khác nhau. Hãy sớm dành thời gian giao tiếp để xác định những điều này có ý nghĩa như thế nào đối với bạn và những người khác. Đầu tư vào việc xây dựng vốn từ vựng đã được chia sẻ.
- Hãy cụ thể. Nêu rõ những kỳ vọng và thời hạn của bạn một cách rõ ràng. Thay vì, “Vui lòng sớm liên hệ lại với tôi “, hãy nói “Vui lòng gửi email báo cáo đã hoàn thành trước 5 giờ chiều theo giờ chuẩn miền Đông vào Thứ Tư, ngày 21 tháng 2.”
- Chọn phương tiện giao tiếp của bạn một cách hiệu quả. Cẩn thận chọn hình thức liên lạc của bạn (điện thoại hoặc hội nghị video, email, tin nhắn tức thì, v.v.). Lưu ý đừng ‘lạm dụng’ email. Mặc dù hữu ích, nhưng đôi khi phương tiện này có thể có lúc không hiệu quả. Khi một thông điệp phức tạp và rắc rối hoặc có sự căng thẳng hoặc xung đột cần giải quyết, hãy chuyển sang một phương tiện khác.
- Cung cấp thông tin qua nhiều kênh. Gửi theo sau các cuộc gọi điện thoại bằng các email tóm tắt lại những gì đã được nói. Khi có thể, hãy cung cấp trước các bài thuyết trình, chương trình nghị sự, v.v. để những người làm việc bằng ngôn ngữ không phải tiếng mẹ đẻ của họ có thể làm quen với các tài liệu.
- Hãy kiên nhẫn. Giao tiếp giữa những người khác biệt về văn hóa cần nhiều thời gian hơn. Không phải lúc nào cũng vậy, nhưng chắc chắn là ban đầu bạn không thể mong đợi việc trao đổi của mình diễn ra với tốc độ nhanh và dễ dàng như khi bạn giao tiếp với một người nào đó từ nền văn hóa của mình.
————————————–
